İmplantların dayanıklılığını diş sıkma ve yanlış kaplama nasıl etkiler?

İmplantların dayanıklılığını diş sıkma ve yanlış kaplama nasıl etkiler?

İmplant ne kadar dayanıklı, neden herkeste aynı gitmiyor?

Diş implantları teorik olarak uzun yıllar dayanabilecek şekilde tasarlansa da, herkesin implantının ömrü aynı olmuyor. Bunun en önemli sebeplerinden biri diş sıkma – gıcırdatma alışkanlığı ve diğeri de yanlış planlanmış veya yüksek yapılmış implant üstü kaplamalardır. Yani sadece kullanılan implant markası değil, sizin çiğneme kuvvetleriniz ve protezin tasarımı da dayanıklılığı doğrudan etkiler.

Özellikle geceleri farkında olmadan diş sıkan hastalarda, implantlara binen kuvvetler normalin çok üzerine çıkar. Buna bir de yüksek veya hatalı yapılmış kaplamalar eklenince, hem implant çevresindeki kemik hem de vidalar zorlanabilir.

Diş sıkma implantın dayanıklılığını nasıl azaltır?

Doğal dişlerin köklerinde esneme payı vardır; ancak implant kemikle direkt bağlantılıdır ve bu esneme neredeyse yoktur. Diş sıkma (bruksizm) durumunda:

• İmplant üzerine ani ve tekrarlayan yüksek kuvvetler biner.
• Bu kuvvetler özellikle tek diş implantlarında yoğunlaşır, dar bir alana toplanır.
• Uzun vadede implant çevresinde kemik kaybı, vidalarda gevşeme ya da kırılma görülebilir.

Bazı hastalarda bu süreç “implant sallanıyor, oynuyor gibi” hissi ile başlar. Bu his, çoğu zaman kemiğe kaynamış implantın değil, üstteki vida veya kaplamanın gevşemesinden kaynaklanır. Yani sorun erken fark edilirse, çoğu kez vida değişimi veya sıkılması gibi işlemlerle sorun çözülebilir.

Yanlış kaplama tasarımı implantı nasıl zorlar?

İmplantların dayanıklılığında sadece cerrahi değil, protetik (kaplama-köprü) tasarımı da çok önemlidir. Şu durumlar implantı gereksiz yere yorar:

• Yüksek kaplama: Kapanışta ilk temas eden, diğer dişlerden önce değen implant üstü diş, tüm çiğneme kuvvetini üzerine toplar.
• Geniş ve kaba formlu diş: Gerekenden fazla geniş yapılmış kaplamalar, yanlara doğru gelen kuvvetleri artırır.
• Yanlış açıyla konumlanan implant: İmplantın açısı hatalıysa, üzerine yapılan en iyi kaplama bile uzun vadede yamuk gelen kuvvetler nedeniyle sorun çıkarabilir. Bu durum, yanlış implant açısı konusuyla yakından ilişkilidir.

Bu hatalar sadece implantı değil, çevre dişleri ve çene eklemini de olumsuz etkileyebilir. Özellikle tüm ağız implant yapılan hastalarda, kapanışın dengeli ayarlanması implantların toplu halde uzun ömürlü olmasını sağlar.

Diş sıkma ve yanlış kaplama olduğunu nasıl anlarsınız?

Aşağıdaki şikâyetler sizde varsa, implantlarınız gereğinden fazla zorlanıyor olabilir:

• Sabahları çene kaslarında yorgunluk, baş ağrısı, şakak ağrısı
• Yeni yapılan kaplamayla bir şey ısırırken baskı, sızı veya hassasiyet
• İmplant üstü dişin diğerlerinden uzun hissettirilmesi, ilk onun değmesi
• Kaplamanın belli bir noktasında çatlak veya porselen kırığı oluşması
• İmplant üstü dişte zaman zaman ses gelmesi, gevşeme hissi

Bu belirtiler, her zaman implant başarısızlığı anlamına gelmez; çoğu, erken dönemde ufak ayarlamalarla düzeltilebilecek işaretlerdir.

İmplantlarınızın daha uzun ömürlü olması için neler yapılabilir?

İmplantların dayanıklılığını artırmak için şu önlemler hem hekim hem de hasta açısından önemlidir:

• Bruksizm teşhisi ve gece plağı: Diş sıkma tespit edilirse, implantlarınız için özel gece plağı hazırlanması kuvvetleri dengeler.
• Kapanış kontrolü: Kaplama takıldıktan sonra, özellikle ilk haftalarda çiğneme esnasında baskı veya sızı hissederseniz mutlaka kontrol randevusuna gidin.
• Doğru materyal seçimi: Çok şiddetli diş sıkma olan hastalarda, implant üstü kaplama materyali dayanıklılık açısından özel seçilmelidir.
• Düzenli kontrol: Yılda en az 1 kez implant çevresindeki kemik ve dişeti durumu röntgen ve klinik muayene ile izlenmelidir.

Özetle, implantların dayanıklılığı sadece kullanılan vida veya markaya bağlı değil; diş sıkma alışkanlığınız, kapanışınızın dengesi ve kaplama tasarımı ile yakından ilişkilidir. Erken dönemde yapılan küçük düzeltmeler, yıllarca sorunsuz kullanım sağlayabilir.