18 yaş altına diş implantı yaptırılır mı, hangi durumlarda zorunlu olur?

18 yaş altına diş implantı yaptırılır mı, hangi durumlarda zorunlu olur?

18 yaşından küçüklere implant gerçekten şart mı?

Ebeveynlerin en çok kafasını karıştıran konulardan biri, 18 yaş altı implant gerekliliğidir. “16 yaşındaki çocuğa implant yapılır mı?”, “kemik gelişimi bitmeden implant taktırmak sakıncalı mı?” gibi sorular çok sık soruluyor. Normal şartlarda diş implantı, kemik ve yüz gelişiminin tamamlandığı erişkin dönem tedavisidir. Ancak bazı özel ve zorunlu durumlarda 18 yaş altına da implant planlanabilir.

Bu yazıda, hangi durumlarda implantın gerçekten gerekli olabileceğini, hangi durumlarda ise geçici ve geri dönüşümlü çözümlerin daha güvenli olduğunu anlaşılır bir dille özetleyeceğim.

İskelet ve çene gelişimi tamamlanmadan implant neden riskli?

Diş implantı kemikle kaynaşan sabit bir yapıdır. Çocuk ve ergenlik döneminde ise hem çeneler hem de yüz bölgesi büyümeye devam eder. İmplant kemikle birlikte uzamaz; bulunduğu yerde sabit kalır. Bu durumda:

• Yanındaki doğal dişler aşağı veya öne doğru büyürken implant olduğunuz yerde “kısa kalmış” gibi görünebilir.
• Estetik bozulur, ön diş bölgesinde seviye farkı oluşabilir.
• Çiğneme dengesi bozulup implant çevresinde iltihap ve kemik kaybı gelişme riski artabilir.

Bu nedenle ideal yaklaşım, mümkünse çene gelişimi tamamlanmadan zorunlu olmadıkça implant yapmamaktır.

18 yaş altı implantın düşünülebileceği özel ve zorunlu durumlar

Yine de bazı istisnai klinik tablolar vardır ki implantı ertelemek çocuğun psikolojisi, çiğneme fonksiyonu veya konuşması için ciddi sorunlar doğurabilir. Bu durumlarda, çok dikkatli planlama ile implant gündeme gelebilir:

• Travma sonucu ön diş kaybı: Özellikle ergenlik çağında öndeki dişlerin kaza ile kaybı, hem estetik hem özgüven açısından çok yıkıcı olabilir. Uzun süreli hareketli protez kullanmak her çocuk için tolere edilebilir olmayabilir.
• Doğuştan diş eksiklikleri (agenezi): Bazı çocuklarda yan kesici veya ikinci küçük azı dişleri hiç oluşmamış olabilir. Ortodontik tedavi sonrası boşlukların kalıcı olarak kapatılması gerekebilir.
• Tümör, kist ya da ciddi enfeksiyon sonrası diş ve kemik kaybı: Fonksiyon ve estetikte büyük kayıp varsa, implant cerrahisi ek işlemler ile birlikte daha erken yaşta implant planlanabilir.
• Psikolojik ve sosyal etkilenmenin çok yüksek olduğu vakalar: Çocuğun günlük hayat, okul ve sosyal çevre uyumu ciddi biçimde bozuluyorsa, ekip kararıyla implant bir seçenek olarak değerlendirilebilir.

18 yaşından küçükte implant kararı nasıl verilmeli?

Bu tür durumlarda karar hiçbir zaman sadece röntgene bakılarak verilmemelidir. İdeal yaklaşım şu şekildedir:

• Çocuğun büyüme-gelişim durumu ortodontist ve gerektiğinde çocuk endokrin uzmanı ile birlikte değerlendirilir.
• Gerekirse birkaç yıl üst üste çekilen röntgen ve tomografi ile çene büyümesi takip edilir.
• Önce geçici ve geri dönüşümlü çözümler (şeffaf plak içine gömülü sahte diş, geçici köprü, hareketli protez vb.) değerlendirilir.
• İmplant kaçınılmaz ise; çap, boy, yerleşim açısı ve üstüne yapılacak diş protezi, olası büyümeye en az sorun çıkaracak şekilde planlanır.

Aileye mutlaka, “ileride ek düzeltici işlemler veya tekrar protez yapımı gerekebilir” bilgisi açıkça verilmelidir.

18 yaş altı implant yerine hangi alternatifler kullanılabilir?

Geçici dönem çözümleri, hem çocuğun estetiğini korumak hem de çene gelişimini takip etmek için çok kıymetlidir:

• Ortodontik tellerle boşluğun kontrollü şekilde kapatılması
• Şeffaf plak içine yerleştirilen estetik sahte dişler
• Basit, ince ve estetik hareketli protezler
• Geçici köprü uygulamaları (komşu dişlerin durumuna göre)

Böylece çocuk 18 yaşına yaklaşana kadar hem estetik hem fonksiyon korunur, hem de ileride yapılacak implant için daha güvenli ve sağlıklı bir zemin hazırlanmış olur. İmplant zamanı geldiğinde süreç, genel olarak standart implant tedavi süreci ile benzer ilerler.

Sonuç: Her 18 yaş altı diş eksikliğine hemen implant şart değil

Özetle, 18 yaş altı implant bazı özel durumlarda düşünülebilse de, genel kural olarak çene gelişimi tamamlanana kadar sabit implanttan kaçınılması yönündedir. Çocuğunuzun yaşı, kemik durumu, eksik diş sayısı ve psikolojik etkilenme düzeyi birlikte değerlendirilmelidir.

Bu süreçte acele karar vermek yerine, çocuğunuz için en uygun zamanlama ve tedavi planı, alanında deneyimli bir hekimle yüz yüze muayene sonrası netleştirilmelidir.